تاثیر هاوثورن در افزایش بهره وری عملکرد انسان

به گزارش خبر ، ثریا رایان در یادداشت ارسالی به پایگاه ارسالی به پایگاه خبری گزارش خبراورده است؛

اثر "هاوثورن"، اصطلاحي معروف است و اشاره به این دارد "اگر افراد بدانند تحت نظارت مستقيم و توجه شخصی ديگر قرار دارند، عملكرد بهتری را از خود نشان می دهند".

مطالعات اثر هاوثورن اولین بار توسط هنری لندزبرگ انجام گردید. وی مطالعه ای بر روی تحقیقاتی که بین سال های ۱۹۳۲-۱۹۲۴ که در هاوثورن انجام گردیده بود، انجام داد. اساس این تحقیقات بر این موضوع استوار بود که  با تغییر سطح نور و با کم و زیاد کردن آن  چه تغییری در عملکرد و بهره وری کارکنان ایجاد می شود. نکته جالب و غافلگیر کننده این بود که در ایام پژوهش، ارتقاء كيفيت عملكرد كاركنان به ثبت رسيد اما درست پس از توقف تحقيقات، اين تاثير افزايشی نيز از بين رفت. دليل آن نيز كاملا مشخص است، همانطور كه اشاره شد اثر هاثورن وابسته به نظارت مستقيم از جانب فردی ديگر است. با حذف نظارت، تلاش شخص برای "بهبود رفتار مورد بررسی" نيز به تدريج كاهش يافته و در نهايت به اتمام مي رسد. محققان همچنين دريافتند كه تقريبا هر تغييری در شرايط از پيش تعيين شده مطالعه، منتج به افزايش بازده كاركنان مي شود. برای نمونه كاهش سطح روشنايی در حد شمع و يا افزايش حداكثری آن، هر دو منتج به بهبود كارايی پرسنل شدند. چون در هر دو مورد، کارکنان احساس می کردند که تحت نظارت هستند.

برخی از متغیرهایی که در این دورهٔ پنج ساله مورد تحقیق قرار گفته بودند عبارتند از:

تیم محققان، هر روز صبح، وارد کارخانه می‌شد و با پرسشنامه‌هایی به سراغ کارگران می‌رفت…بررسی می کردند که صبحانه خورده‌اند ، شب قبل به موقع خوابیده‌اند یا خیر..اینکه مشکل خاصی وجود نداشته و همه چیز رو به راه باشد.

دو نوبت دیگر هم، در طول روز، هنگام ناهار و هنگام ترک کارخانه،تیم تحقیق به کارگران سر می‌زدند.

از تیم تحقیقاتی خواسته شده بود که مشخص کنند افزایش شدت نور چقدر می‌تواند موجب بهبود کارایی و افزایش خروجی کارگران شود. اما برای افزایش اعتبار تحقیق، مسیر برعکس هم آزموده شد، شدت نور را کمتر از حالت عادی کردند و انتظار می‌رفت که خروجی از حالت عادی کمتر شود.نتیجه جالب این بود که  با کاهش شدت نور هم خروجی افزایش یافت!

این رویداد، یکی از رویدادهای مهم تاریخ مدیریت جهان است که تا حد زیادی، مسیر نگرش مدیریتی را تغییر داد.

مهم‌تر از تغییر شدت نور، دیده شدن است.اینکه کارگران دیده می‌شدند، با آنها حرف زده می‌شد. این توجه کردن و دیدن کارکنان به آنها انرژی و انگیزه‌ای می‌داد که در نهایت به خروجی کارخانه تبدیل می‌شد.

اثر هاوثورن درزمینه های  متفاوتی بکار برده میشود. در ادامه به مهمترین مزایا و جنبه های کاربردی اثر هاثورن می پردازیم.

اثر هاوثورن و مدیریت

"هدفی که قابل رویت نباشد قابل نشانه گیری نیست" (یوگی پرا)

برای اینکه به‌عنوان مدیر، بهترین عملکرد را داشته باشید، باید معیارهایی برای عملکرد برتر را در کارهای حوزه مسئولیت خود مشخص کنید. افراد باید دقیقا انتظاری که از آن‌ها دارید و  همچنین سطح کیفی مورد نظرتان را بدانند. این معیارها باید شفاف ،دقیق، قابل ارزیابی و وابسته به زمان باشند. به یاد داشته باشید کاری که ارزیابی ‌شود، بهتر و دقیق تر انجام خواهد شد. وقتی از دیگران می‌خواهید کاری را انجام دهند، زمان‌بندی و روش مطلوب خود و نحوه ارزیابی کار را به دقت مشخص کنید. وقتی کارمندان بدانند که رئیس به تعیین معیارها اهمیت می‌دهد و برای اطمینان از اجرا، آن‌ها را دوباره کنترل می‌کند، اهمیت کارشان را بهتر درک می کنند و نهایت تلاش خود را برای حصول به نتیجه مورد نظر به کار خواهند گرفت.

شخصی و اجتماعی

اگرچه اثر هاوثورن نیازمند به حضور یک فرد ناظر و دریافت توجه از منبعی خارجی است ولی می توان ان را شخصی سازی کرد و از مزایای ان بهره مند شد.  اثر هاوثورن حتی بر كوچك ترين رفتارهای شخصی تاثيربسزایی دارد. براي انجام اين كار بايد خود را به عنوان ناظر هر كاری كه در دست اجرا داريد، پنداشته و خودتان را تبديل به منبع توجه خارجی كنيد.  برای مثال دیده شده ، افرادی که تصمیم به کنترل ویا پایین اوردن وزن خود دارند هنگامیکه در خانه تمرین ورزشی می کنند ولی خود را در باشگاه ورزشی مقابل چشم دیگران تصور می کنند ، بیشتر و جدی تر تمرین می کنند و حتی دستورالعمل های ورزشی و رژیم غذایی خود را دنبال  می کنند.  تمرين اين حالت مي تواند روز به روز فرد را به سمت اهدافش نزديك تر كند. نوشتن گزارش پیشرفت کاری خود (خود نظارتی) و مقایسه ان با روزهای گذشته و یافتن دلایل پیشرفت وعدم پیشرفت می تواند از عوامل موثر وکمک کننده در این رابطه بادشد شاید گفت جالب ترین پیامد این پدیده ، قابلیت ان در القای رفتارهای مثبت فردی و اجتماعی است.

  اگر بخواهیم  حداكثر بهره وري را از اثر هاوثورن  داشته باشيم، بايد با افرادي معاشرت كنيم كه توانايي توسعه رفتارهاي مثبت و دلخواه را در شخصيت ما داشته باشند.
 

روان درمانی

اثر هاوثورن علاوه بر بحث روانشناسي، تاثیر بسزایی دردرمان بسیاری از بیماران روانی  داشته است. متخصصين روانشناسي و روانپزشكي با تكيه بر اين اثر، موفق به درمان بيماري هاي اضطرابي مختلف از جمله ترس از سخنراني در جمع شده اند. اخيرا مطالعه اي در گردهمايي سالانه كالج روماتولوژي آمريكا ارائه داده شد كه در آن 264 بيمار مبتلا به آرتريت روماتوئيد از نظر سطح تاثيرگذاري اثر هاثورن مورد بررسي قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از اين كارآزمايي باليني به طور كامل در تاييد اثر هاوثورن بوده است. بهبود سلامت عمومي بيماران طي مطالعه 41.3 درصد و پس از پايان يافتن آن تنها 16.5 درصد گزارش شد. همين درصدها در مورد بهبود درد و خستگي به ترتيب (51.7 درصد طي مطالعه و 39.7 درصد پس از آن) و (45.6 درصد طي مطالعه و 24.6 درصد پس از آن) بود.

اثر هاثورن باعث بهبود و تقویت عملكرد پرسنل بیمارستان از جمله پزشکان و پرستاران می شود. در حقیقت علم به نظارت دقیق  از جانب دیگران ، باعث افزایش دقت و توجه صددرصد انان  می شود. از جمله موارد گزارش شده مي توان به اجراي بهتر دستور العمل هاي مختلف مانند پروتكل شست و شوي دست ها، اختصاص زمان بيشتر به معاينه بیمار ، همصحبتی و همدلی با بیمار و همچنين تزريقات مطمئن تر اشاره كرد. همين نظارت مي تواند آمار عفونت هاي بيمارستاني را تا اندازه زيادي كاهش دهد زيرا كاركنان مي دانند كه شخصي ديگر در حال بررسي مدوام آنها است. بر اساس مطالعه اي كه توسط هفته نامه مشهور پزشكي (BMG) به چاپ رسيده است، اثر هاوثورن منحصرا در مورد مربوط به پيروي از پروتكل هاي شست و شوي دست، توانست همكاري كادر درمان را تا 30 درصد افزايش دهد. 

آموزش و پرورش

اموزش و پرورش یکی دیگر از محیط هایی است که اثر هاوثورن در ان تاثیر بسزایی دارد. دانش اموزانی که احساس می کنند زیر نظارت مستقیم و مثبت معلمان خود هستند پیشرفت شگرفی در دروس خود خواهند داشت. در امرتربیت کودکان و دانش اموزان نظارت و  گذراندن زمان بیشتر با انان ، باعث نهادینه شدن بسیاری از رفتارها در انان می شود که علت ان فقط  بخاطر وجود فعالانه و همراهی والدین است.

 به طور کلی چه به صورت تصادفی و چه با وجود اطلاعات از اثر هاوثورن ، همه انسانها  در بسیاری از مواقع درشرایط متفاوت از این پدیده جهت انگیزه دادن به خود و تثبت بسیاری از رفتارهای مثبت استفاده کرده اند.  بسیاری از مدیران دریافتند که  کارکنان صرفاً با پول برانگیخته نمی شوند ،  سرپرستی و نظارت فعالانه مثبت،  برای حفظ روحیه کارکنان و بهره وری آنان بسیار حائزاهمیت است. اساسی ترین نکته درهر دوره ، مکان، خانواده، گروه, سازمان و جامعه ای " دیدن و شنیدن افراد" و "پاسخ مناسب و به موقع"  به  انان است . بقیه عوامل ابزاری است  جهت این دو نکته ی کلیدی.  همچنین اگر  هر انسانی خود نظارتی را به عنوان بهترین معیاربرای ارزیابی خود  بپذیرد،  به مرور رفتارهای مطلوب در شخصیتش نهادینه می شود که تاثیر بسزایی در زندگی فردی و اجتماعی اش   خواهد داشت.

Resources:

The Hawthorne Effect and Behavioural Studies. Retrieved from 

https://www.verywellmind.com/what-is-the-hawthorne-effect-2795234

What is the Hawthorne Effect. retrieved from

https://corporatefinanceinstitute.com/resources/careers/soft-skills/hawthorne-effect